ဗုဒၶ၏အဆံုးအမကို လက္ဆင့္ကမ္းျခင္း

“ဗုဒၶ၏အဆံုးအမကို လက္ဆင့္ကမ္းျခင္း”
•••••••••••••••••••••••••••••

တစ္ခါတုန္းက “မကၠဆီကို”က ဗုဒၶဘာသာျဖစ္ကာစ၊
မကၠဆီကိုႏိုင္ငံဆိုတာ အားလံုးသိၾကအတိုင္းပဲ။
“ခရစ္ယာန္”မ်ားတဲ့ႏိုင္ငံပဲ။
အဲဒီမကၠဆီကိုက ဗုဒၶဘာသာျဖစ္စ
လူ(၃၀)ေလာက္ ဘုန္းႀကီးတို႔ဆီေရာက္လာတယ္၊

ေရာက္လာတဲ့အခါက်ေတာ့ မႏၲေလးက
“မဟာျမတ္မုနိဘုရားႀကီး” ၀င္ဖူးၿပီးေတာ့
စစ္ကိုင္းေရာက္လာတယ္၊
ခြင့္ေတာင္းတယ္၊ ဆရာေတာ္နဲ႔ေတြ႕တုန္း
ေမးစရာရွိတာေလး ေမးခ်င္ပါတယ္လို႔၊ ေမးပါလို႔ဆိုၿပီးေတာ့၊

အဲဒီလိုေမးတဲ့အထဲမယ္
အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္က ဘာေမးတုံုးဆိုရင္
“ဘုရားႀကီး ၀င္ၿပီးဖူးတဲ့အခါမွာ အမ်ိဳးသမီးမ၀င္ရ
ဆိုတဲ့ ဆိုင္းဘုတ္ ေတြ႕လာတယ္တဲ့၊
ဗုဒၶဘာသာက အဲဒီလို ခြဲျခားဆက္ဆံသလား”တဲ့၊
မေက်မနပ္ေမးတယ္ေနာ္။

• ေရႊတိဂံုဘုရားရဲ႕ အလယ္ပစၥယံ
အမ်ိဳးသမီးမတက္ရ ရွိတယ္မဟုတ္လားေနာ္။
• က်ိဳက္ထီး႐ိုးက်ေတာ့ တံတားကို
အမ်ိဳးသမီးမကူးရ ရွိတယ္ေလ။
အဲဒါ Guide ေတြ ခဏခဏ ျပႆနာ တက္တယ္၊
ႏိုင္ငံျခားအမ်ိဳးသမီးေတြကလည္း အင္မတန္
စြာတာေလ။ မရဘူး။
သူက ေယာက္်ားေရွ႕က ေနခ်င္တာ။
အဲေတာ့ ေယာက္်ားေတြခ်ည္း
တစြက္စြက္၀င္သြားၿပီး တို႔ေတာ့
မ၀င္ရဘူးဆိုေတာ့ ဒါက တို႔ကို သက္သက္ႏွိမ္တယ္လို႔
စိတ္ထဲမွာ ဒီလို ေအာက္ေမ့တယ္၊
အဲဒါ “ဗုဒၶဘာသာလား”တဲ့ ေမးတယ္။

ဘုန္းႀကီးက သူတို႔အေၾကာင္းေတြ သိထားေတာ့

♦“This is not Buddhism”
ဒါက “ဗုဒၶဘာသာအယူအဆ” မဟုတ္ဘူး၊
“ဗုဒၶ၀ါဒ” မဟုတ္ဘူး၊

♦“This is a tradition”
“ျမန္မာတို႔ရဲ႕ ဓေလ့ထံုးစံ” ေခၚတယ္လို႔၊
ဒါ ဗုဒၶဘာသာနဲ႔ မဆိုင္ဘူးလို႔၊
ဒါ ျမန္မာလူမ်ိဳးေတြရဲ႕ “tradition” လို႔
ေျပာေတာ့ ေက်နပ္သြားတယ္။

သူတို႔ကို guide လုပ္တဲ့လူေတြကို ေျပာရတယ္။
မင္းတို႔ ရွည္ရွည္ေ၀းေ၀းေတြ ေလွ်ာက္မေျပာနဲ႔။
guide လုပ္တဲ့လူက အမ်ိဳးသမီးေတြ ဘုရားေရွ႕မွာ
မေတာ္လို႔လို႔၊ ထမီေတြနဲ႔ ဘာျဖစ္လို႔ ညာျဖစ္လို႔
အဲဒီလိုေတြ မေျပာနဲ႔လို႔၊

မင္း သူတို႔ဆီမွာ ထမီ ေခါင္းေပါင္းၿပီး
ေရခ်ဳိးတဲ့ ေယာက္်ားေတာင္ ရွိေသးတယ္လို႔ ။
တကယ္ေတြ႕ခဲ႔တာ။သီဟိုဠ္မွာဆိုရင္ သူတစ္လွည့္ ၊
ကိုယ္တစ္လွည့္ ၀တ္ေနတာ၊
ထမီရယ္ ၊လံုခ်ည္ရယ္ ရွိတာမဟုတ္ဘဲ။ ဘာမွမထူးဘူး။

ေခါင္းအံုးေပၚလည္း ေျခေထာက္တင္တာပဲ။
အဲဒီလူေတြ အဲေတာ့ ေျခေထာက္က နိမ့္က်ၿပီး
ေခါင္းက ျမတ္တယ္လို႔ ဘယ္လိုလုပ္ ေျပာလို႔ရမွာလဲ။
ခႏၶာကိုယ္တစ္ခုလံုးဟာ တူတူပဲေပါ့။

သို႔ေသာ္ ဗမာေတြ အယူအဆေနာ္။
ေခါင္းရင္းဆိုရင္ အမြန္အျမတ္ ထားတယ္ေလ။
ေခါင္းရင္းကို ေျခေထာက္ထားရင္
အလြန္ စိတ္ဆိုးမယ္၊ ဒါက tradition ပဲေပါ့၊

■ေခါင္းမကိုင္နဲ႔၊ ေခါင္းကိုင္ရင္ မႀကိဳက္ဘူး။
“ထိုင္း”ေလးေတြဆိုရင္ ေခါင္းသြားကိုင္ရင္
ရန္သူပဲ။အဲဒါ သီဟိုဠ္ေတြက ဘာရယ္မဟုတ္ဘူး၊
လူကိုခ်စ္လို႔ရွိရင္ ေခါင္းကိုင္တယ္။

အဲဒီလိုမ်ိဳးေတြ တစ္ဦးနဲ႔ တစ္ဦး
tradition ေတြက မတူဘူး။

ၿပီးေတာ့ သီဟိုဠ္တို႔ ၊Chinese တို႔က
တစ္ခုခုျပရင္ လက္နဲ႔ မျပဘူး။
“ ေျခေထာက္” နဲ႔ ျပတယ္။
(ဗမာက်ေတာ့ ဒါ အင္မတန္ ႐ိုင္းတယ္။)
ဒါ သူတို႔ tradition ပဲလို႔ ကိုယ္က
နားလည္လို႔ရွိရင္ ျပႆနာမျဖစ္ဘူး။

“ဟာ ဒီေကာင္ ႐ိုင္းလွခ်ည္လား”ဆို ရန္ျဖစ္ၾက၊
သူကလည္း ဘာ႐ိုင္းမွန္း မသိဘူး။
႐ိုင္းလွခ်ည္လားဆို၊ သူ႔ကိုယ္သူလည္း
ဘာ႐ိုင္းမွန္းမွမသိတာ။
သူလုပ္ေနက်ပဲ၊ ေျခေထာက္နဲ႔ ျပတယ္ေလ။
ဒါ သူ႔ေျခေထာက္အားလို႔ ေျခေထာက္နဲ႔ ျပတာေပါ့။
ကိုယ္အားတာ ကိုယ္လုပ္တာ။
လက္နဲ႔ေျခေထာက္ တူတူ ပိုင္တာပဲ၊ အဲဒီလို၊

သို႔ေသာ္ tradition အရ ဒါေတြ
“႐ိုင္းစိုင္းတယ္”လို႔ ယူဆတယ္၊
“ယဥ္ေက်းတယ္”လို႔ ယူဆၾကတယ္၊
အဲဒီလိုယူဆတာ။

■သီဟိုဠ္ကြ်န္း သြားၾကည့္ရင္
တရားနာၿပီဆိုလို႔ရွိရင္ အမ်ိဳးသမီးေတြက
ဒူးတုပ္ၿပီး မထိုင္ႏိုင္ဘူး၊ ဘာလုပ္တုန္း။
ဘုန္းႀကီးဘက္ “ေျခေထာက္ေလးေတြဆင္းၿပီး”
ထိုင္ၾကတယ္။
အမ်ိဳးသားေတြက ဒူးေထာင္ေပါင္ကား ထိုင္ၾကတယ္။
အဲေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြထိုင္တာ
ၾကည့္လိုက္လို႔ရွိရင္ ဘုန္းႀကီးဘက္ကို ေျခဆင္း
ထိုင္ၾကတယ္၊လက္အုပ္ေတာ့ ခ်ီထားတယ္။
ေျခစံုလက္စံုမိုးတယ္ဆိုတာ အဲဒါေခၚတာ။

ဒါ ဗုဒၶဂယာ သြားတဲ့လူေတြ သီဟိုဠ္အဖြဲ႕
ဘုရားဖူးလာတယ္ဆိုရင္ ေတြ႕လိမ့္မယ္၊
ဒီအတိုင္းပဲ ေတြ႕ရတတ္တာပဲေနာ္၊
ေျခစံုလက္စံုမိုး၊ ဒါ သူတို႔ tradition ပဲ။
သြားေျပာလို႔ မရဘူးေလ၊
သူတို႔မွာ “ေျခေထာက္ကို ယုတ္ညံ့တယ္” လို႔
မသတ္မွတ္ဘူး၊

ဗမာကေတာ့ ေျခေထာက္ကို အလြန္ယုတ္ညံ့တယ္။
ယုတ္ညံ့သည့္အတြက္ေၾကာင့္ လူႀကီး ၊
သူႀကီးေရွ႕ဆိုရင္ ေျခေထာက္ေဖာ္ မထိုင္ရဘူး၊
ေနာက္ပစ္ထားရတယ္ေနာ္၊

သူတို႔က်ေတာ့ ေျခေထာက္နဲ႔ေခါင္း တူတူပဲ၊
ဘာမွမထူးဘူး။

♠ေအး ျမတ္စြာဘုရားရဲ႕ အဆံုးအမ အမွန္ေတြဟာ
ဒီ tradition ေတြကေန ခြဲထြက္ဖို႔ လိုအပ္တယ္။

♠tradition ေတြကေန ခြဲမထြက္ႏိုင္ဘူးဆိုရင္
ဗုဒၶရဲ႕ အဆံုးအမလိုလို ဘာလိုလိုနဲ႔ “ေရာေထြး”
၀င္ေရာက္ေနတာ။

ဗုဒၶရဲ႕အဆံုးအမ အစစ္က ခုနကေျပာတဲ့ အတိုင္းပဲ။
ဘယ္အခ်ိန္လုပ္လုပ္
ေကာင္းတာလုပ္ရင္ ေကာင္းတဲ့ နကၡတ္ပဲ။

ေကာင္းကင္က “ၾကယ္” ေတြက
ကိုယ့္ကုိ ဘာမွ မတတ္ႏိုင္ဘူး။
ေကာင္းကင္ “နကၡတ္” ေတြက
ကိုယ့္ကို ဘာမွမတတ္ႏိုင္ဘူး။
ကိုယ္လုပ္သင့္ ၊ မလုပ္သင့္
ကိုယ့္ဟာကိုယ္ပဲ နားလည္ရမယ္။
“အကုသုိလ္” မျဖစ္ေအာင္ လုပ္ရမယ္။
“ကုသုိလ္” ျဖစ္ေအာင္ “သတိ” ေဆာင္ရမယ္။
ဒါ ျမတ္စြာဘုရားရဲ႕ အဆံုးအမ အေျခခံပဲ။

-【အဂၢမဟာပ႑ိတ
အရွင္နႏၵမာလာဘိ၀ံသ(Ph.D)】

(မူရင္းဓမၼဒါနအလွဴရွင္ -မလွလွဝင္း)

Dhamma Danã Source ► မလွလွဝင္း &
www.facebook.com/youngbuddhistassociation.mm